Ο κοντός χαλινός (αγκυλογλωσσία) εμφανίζεται όταν ο ιστός που συνδέει τη γλώσσα με το κάτω μέρος του στόματος (υπογλώσσιο χαλινό) είναι πιο κοντός, πιο παχύς και/ή πιο σφιχτός από το φυσιολογικό. Το βρέφος γεννιέται με κοντό χαλινό ενώ η κατάσταση αυτή περιορίζει την κινητικότητα της γλώσσας. Ένας κοντός χαλινός μπορεί να δυσκολέψει το παιδί να σηκώσει την άκρη της γλώσσας του προς τα επάνω δόντια, να βγάλει τη γλώσσα έξω από τα κάτω δόντια και να τη μετακινήσει από τη μία πλευρά στην άλλη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αγκυλογλωσσία δεν προκαλεί προβλήματα, αλλά ενδέχεται να επηρεάσει τη σίτιση, την κατάποση και την ομιλία ενός παιδιού. Είναι πιο συχνός στα αγόρια και μπορεί να είναι κληρονομικός.
Δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν από τον κοντό χαλινό
Θηλασμός
• Τα μωρά πρέπει να κρατούν τη γλώσσα τους τοποθετημένη πάνω από το κάτω χείλος όταν θηλάζουν. Ο κοντός χαλινός εμποδίζει το μωρό να επεκτείνει τη γλώσσα του αρκετά ώστε να δημιουργήσει επαρκή αναρρόφηση.
• Η αδυναμία θηλασμού, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε ανεπαρκή διατροφή και αδυναμία ανάπτυξης.
Ομιλία
• Οι ήχοι που απαιτούν ανύψωση της γλώσσας, όπως οι /τ, δ, ζ, σ, θ/ και /λ/, μπορεί να είναι δύσκολο να παραχθούν.
• Ορισμένα παιδιά μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να παράγουν τον ήχο /ρ/.
• Η κατάσταση μπορεί επίσης να συμβάλλει στο σχηματισμό κενού μεταξύ των μπροστινών κάτω δοντιών.
• Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει εμπειρική απόδειξη που να συνδέει την αγκυλογλωσσία ως άμεση αιτία διαταραχών ομιλίας. Όπως σε όλες τις περιπτώσεις διαταραχών άρθρωσης, ένας λογοθεραπευτής μπορεί να αξιολογήσει αν οι δυσκολίες που παρουσιάζει κάποιος στην ομιλία του απαιτούν παρέμβαση.
Στοματική Υγιεινή
• Η γλώσσα παίζει σημαντικό ρόλο στον καθαρισμό του στόματος από υπολείμματα τροφών.
• Καθώς τα παιδιά αρχίζουν να τρώνε στερεά τροφή, ο κοντός χαλινός ενδέχεται να εμποδίσει την ικανότητά τους να καθαρίζουν την τροφή από τα δόντια.
• Η κακή στοματική υγιεινή μπορεί να οδηγήσει σε τερηδόνα και φλεγμονή των ούλων.
Επιλογές Θεραπείας
Ορισμένοι γιατροί και ειδικοί θηλασμού προτείνουν την άμεση αντιμετώπιση της αγκυλογλωσσίας, ενώ άλλοι συνιστούν αναμονή έως ότου η κατάσταση διορθωθεί από μόνη της.
• Ο υπογλώσσιος χαλινός μπορεί να χαλαρώσει καθώς το παιδί μεγαλώνει ή μπορεί και να μην προκαλέσει προβλήματα στη σίτιση, την κατάποση ή την ομιλία.
• Η θεραπεία μπορεί να γίνει αμέσως μετά τη γέννηση, όταν το παιδί μεγαλώσει ή ακόμα και στην ενήλικη ζωή.
Οι γιατροί μπορεί να προτείνουν διατομή του βραχέος χαλινού. Πρόκειται για μια απλή, ελάχιστα επεμβατική διαδικασία κατά την οποία ο χαλινός γλώσσας κόβεται. Η διατομή του χαλινού πραγματοποιείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων με τοπική αναισθησία, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις όπου το παιδί είναι πολύ ζωηρό ή ανήσυχο μπορεί να κριθεί σκόπιμη η χορήγηση μέθης. Σε περιπτώσεις όπου ο χαλινός γλώσσας είναι ιδιαίτερα παχύς, μπορεί να απαιτηθεί η τοποθέτηση ενός ή δύο απορροφήσιμων ραμμάτων.
Κατά την επιλογή της κατάλληλης προσέγγισης για την αντιμετώπιση της αγκυλογλωσσίας, οι γονείς θα ωφεληθούν από τη συμβουλή γιατρών, ειδικών στη σίτιση και λογοθεραπευτών. Μια ομαδική προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να πάρουν την καλύτερη απόφαση για την οικογένειά τους.
Τέλος, εκτός από τις χειρουργικές επεμβάσεις, η λογοθεραπεία είναι συχνά καθοριστικής σημασίας, ειδικά για μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες, για την αντιμετώπιση προβλημάτων άρθρωσης του λόγου που μπορεί να προκύψουν από την περιορισμένη κινητικότητα της γλώσσας.
Resources:
- “Ankyloglossia: To Clip of Not to Clip? That’s the Question,” American Speech-Language-Hearing Association, accessed October 9, 2017 http://leader.pubs.asha.org/article.aspx?articleid=2278327.
- “Tongue-tie (ankyloglossia),” Mayo Clinic, accessed October 9, 2017, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tongue-tie/basics/definition/con-20035410
- Litos ORL. (n.d.). Βραχύς χαλινός γλώσσας (αγκυλογλωσσία): Τι είναι και πώς θεραπεύεται; Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2025, από https://litos-orl.gr/vraxys-xalinos-glossas-agkyloglossia-ti-einai-pos-therapeyetai/