Τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να μάθουν και να χρησιμοποιούν πολλές γλώσσες, είτε στο σπίτι, είτε στο σχολείο, είτε μέσα στην κοινότητα. Κάποια παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν με άνεση πολλές γλώσσες, ενώ άλλα γνωρίζουν καλύτερα μία από αυτές. Καθώς περνάει ο καιρός, η γλώσσα που χρησιμοποιούν περισσότερο μπορεί να αλλάζει. Για παράδειγμα, ένα παιδί που μιλάει ελληνικά στο σπίτι μπορεί να αρχίσει να χρησιμοποιεί περισσότερο τα αγγλικά όταν ξεκινήσει το σχολείο.
Για να υποστηρίξετε τη διγλωσσία ή την πολυγλωσσία του παιδιού σας, βοηθήστε το να αναπτύξει και να διατηρήσει τις γλώσσες του μέσα από συνομιλίες, τραγούδια, παιχνίδι και ανάγνωση στις γλώσσες που χρησιμοποιείτε στο σπίτι.
________________________________________
Η διγλωσσία είναι μια δεξιότητα που απαιτεί εξάσκηση
Όπως συμβαίνει με κάθε άλλη δεξιότητα, η εκμάθηση και χρήση πολλών γλωσσών απαιτεί εξάσκηση. Κάθε παιδί που μαθαίνει περισσότερες γλώσσες είναι μοναδικό. Η ανάπτυξή του εξαρτάται από την ποσότητα και τον τύπο της γλωσσικής έκθεσης που λαμβάνει.
Βασικές οδηγίες για την εκμάθηση δύο ή περισσότερων γλωσσών:
✔ Ξεκινήστε νωρίς. Χρησιμοποιήστε τις γλώσσες σας με το παιδί από την πρώτη κιόλας στιγμή. Όσο περισσότερη έκθεση έχει, τόσο το καλύτερο. Τα περισσότερα πολύγλωσσα παιδιά λένε τις πρώτες τους λέξεις γύρω στον 1ο χρόνο της ζωής τους. Μέχρι τα 2 έτη, αρχίζουν να σχηματίζουν δύο λέξεις μαζί, όπως «μπάλα μου» ή «κι άλλο χυμό», σε μία ή περισσότερες γλώσσες.
✔ Υποστηρίξτε το παιδί σας. Κάποια παιδιά μπορεί να είναι ντροπαλά και να αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τη δεύτερη ή τρίτη γλώσσα τους. Ενθαρρύνετέ τα δημιουργώντας ευκαιρίες για καθημερινή εξάσκηση και μιλώντας τους για τα οφέλη της πολυγλωσσίας. Όσο περισσότερο εξασκούνται, τόσο πιο άνετα θα αισθάνονται.
✔ Η εξάσκηση είναι πιο σημαντική από την τελειότητα. Ενθαρρύνετε το παιδί να χρησιμοποιεί τις γλώσσες του, ακόμα κι αν κάνει λάθη. Τα λάθη είναι μέρος της διαδικασίας μάθησης.
✔ Μην ανησυχείτε για τα λάθη. Τα παιδιά μπορεί να μπερδεύουν γραμματικούς κανόνες ή να χρησιμοποιούν λέξεις από διαφορετικές γλώσσες στην ίδια πρόταση. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και δεν σημαίνει ότι το παιδί είναι μπερδεμένο.
________________________________________
Οφέλη της Διγλωσσίας - Πολυγλωσσίας
Ο αριθμός των ανθρώπων που χρησιμοποιούν περισσότερες από μία γλώσσες αυξάνεται συνεχώς. Το να είναι κανείς πολύγλωσσος έχει πολλά πλεονεκτήματα, όπως:
✔ Καλύτερη ικανότητα να μαθαίνει νέες λέξεις και γλώσσες
✔ Καλύτερη κατανόηση μαθηματικών εννοιών
✔ Ικανότητα να βρίσκει λύσεις σε προβλήματα
✔ Ικανότητα να ακούει και να επικοινωνεί με διαφορετικούς ανθρώπους
✔ Καλύτερη κατανόηση της προοπτικής των άλλων
✔ Βελτιωμένη συγκέντρωση και εστίαση σε σημαντικές λεπτομέρειες
✔ Πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας σε έναν σύγχρονο και πολυπολιτισμικό κόσμο
________________________________________
Πώς να Βοηθήσετε το Παιδί σας να Γίνει Δίγλωσσο ή Πολύγλωσσο
1. Επικοινωνία στην γλώσσα με την οποία αισθάνεστε πιο άνετα. Μιλήστε στο παιδί σας στη γλώσσα που αισθάνεστε καλύτερα. Αυτό θα το βοηθήσει να μάθει σωστούς ήχους, να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του και να αναπτύξει πλήρεις προτάσεις.
2. Διαφορετικοί τρόποι εκμάθησης:
• Ανάλογα με το περιβάλλον. Ίσως το παιδί σας χρησιμοποιεί αγγλικά στο σχολείο και ελληνικά στο σπίτι.
• Ανάλογα με το θέμα. Μπορεί να μιλάει αγγλικά στο μάθημα, αλλά ελληνικά όταν παίζει βιντεοπαιχνίδια.
• Ανάλογα με τον συνομιλητή. Ίσως η μητέρα μιλάει αγγλικά και ελληνικά, ενώ ο πατέρας χρησιμοποιεί μόνο ελληνικά.
Η καλύτερη εκμάθηση επιτυγχάνεται όταν το παιδί έχει σωστά γλωσσικά «μοντέλα» και εξασκείται σε διαφορετικά περιβάλλοντα και θέματα.
________________________________________
Δραστηριότητες που Βοηθούν στην Ανάπτυξη της Πολυγλωσσίας
📚 Βιβλία. Διαβάστε μαζί βιβλία στη μητρική σας γλώσσα ή δίγλωσσα βιβλία. Συζητήστε για τους χαρακτήρες και την ιστορία.
🎶 Μουσική. Τα τραγούδια είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος για να εισάγετε μια γλώσσα. Συζητήστε για τους στίχους και τραγουδήστε μαζί.
📺 Τηλεόραση & βίντεο. Παιδικές εκπομπές είναι διαθέσιμες σε πολλές γλώσσες. Ενεργοποιήστε υπότιτλους για τα μεγαλύτερα παιδιά.
🏫 Προγράμματα εκμάθησης γλωσσών. Κατασκηνώσεις, πολιτιστικά κέντρα και δίγλωσσα σχολεία μπορούν να προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες χρήσης της γλώσσας.
________________________________________
Παιδιά με Διαταραχές Λόγου και Ομιλίας
- Τα παιδιά σε όλο τον κόσμο μεγαλώνουν μαθαίνοντας πολλές γλώσσες ταυτόχρονα. Η πολυγλωσσία δεν προκαλεί, ούτε επιδεινώνει γλωσσικές διαταραχές.
- Αν ένα παιδί έχει δυσκολίες λόγου ή ομιλίας, αυτές θα εμφανιστούν σε όλες τις γλώσσες που χρησιμοποιεί.
- Η γνώση μιας γλώσσας σε υψηλό επίπεδο βοηθά στην εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας.
Αν ανησυχείτε για τις γλωσσικές ικανότητες του παιδιού σας, συμβουλευτείτε έναν λογοθεραπευτή.
________________________________________
Συμπέρασμα
Η εκμάθηση πολλαπλών γλωσσών είναι ένα ανεκτίμητο δώρο για το παιδί σας. Η πολυγλωσσία ενισχύει τις δεξιότητες επικοινωνίας, ενισχύει τις ακαδημαϊκές επιδόσεις και ανοίγει πόρτες για το μέλλον. Συνεχίστε να μιλάτε στο παιδί σας στη γλώσσα σας, να του προσφέρετε ευκαιρίες εξάσκησης και να υποστηρίζετε τη γλωσσική του ανάπτυξη με αγάπη και υπομονή. 😊
References
- American Speech-Language-Hearing Association. (n.d.). Learning more than one language. ASHA. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2025, από https://www.asha.org/public/speech/development/learning-more-than-one-language/
- American Academy of Pediatrics. (2024, 10 Ιανουαρίου). Young children learning multiple languages: Parent FAQs. HealthyChildren.org. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2025, από https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/gradeschool/school/Pages/7-Myths-Facts-Bilingual-Children-Learning-Language.aspx